ระบบควบคุมการเข้า-ออก (Access Control) มีบทบาทสำคัญในการรักษาความปลอดภัยให้กับอาคารสำนักงาน หอพัก โรงแรม โรงงาน หรือแม้แต่บ้านพักอาศัย ซึ่งหนึ่งในองค์ประกอบหลักของระบบนี้คือ อุปกรณ์ล็อกประตูไฟฟ้า ที่สามารถทำงานร่วมกับเครื่องสแกนใบหน้า เครื่องสแกนลายนิ้วมือ และคีย์การ์ด
ในบรรดาระบบล็อกที่นิยมใช้มากที่สุด มีอยู่ 2 ประเภทหลัก ได้แก่ Magnetic Lock (กลอนแม่เหล็กไฟฟ้า) และ Bolt Lock (กลอนไฟฟ้าแบบสลัก) ทั้งสองระบบนี้มีหลักการทำงานที่แตกต่างกัน และเหมาะกับการใช้งานในสถานการณ์ที่แตกต่างกัน
ในบทความนี้ เราจะมาเจาะลึกถึงหลักการทำงาน ข้อดี-ข้อเสีย รวมถึงข้อควรพิจารณาในการเลือกใช้ Magnetic Lock vs Bolt Lock เพื่อช่วยให้คุณเลือกใช้งานได้อย่างเหมาะสม
1. Magnetic Lock (กลอนแม่เหล็กไฟฟ้า) คืออะไร?
หลักการทำงานของ Magnetic Lock
Magnetic Lock หรือที่เรียกกันว่า Mag Lock เป็นระบบล็อกที่ใช้พลังงานแม่เหล็กไฟฟ้าในการยึดติดประตูเข้ากับแผ่นโลหะยึดจับ (Armature Plate) เมื่อมีกระแสไฟฟ้าไหลผ่าน
- เมื่อระบบจ่ายไฟฟ้าให้กับ Magnetic Lock ขดลวดภายในตัวล็อกจะสร้างสนามแม่เหล็กไฟฟ้า
- สนามแม่เหล็กไฟฟ้าจะดึงดูดแผ่นโลหะ (Armature Plate) และทำให้ประตูล็อกแน่นหนา
- เมื่อต้องการปลดล็อก จะมีการส่งสัญญาณจากอุปกรณ์ควบคุม เช่น คีย์การ์ด เครื่องสแกนลายนิ้วมือ หรือปุ่มกดออก (Exit Switch)
- ระบบจะตัดกระแสไฟที่จ่ายให้กลอนแม่เหล็กไฟฟ้า ทำให้สนามแม่เหล็กหายไป และประตูสามารถเปิดได้
คุณสมบัติของ Magnetic Lock
- ไม่มีชิ้นส่วนกลไกที่เคลื่อนไหว → ลดการสึกหรอและมีอายุการใช้งานที่ยาวนาน
- รองรับแรงดึงสูงสุด 600-1200 ปอนด์ → มีความแข็งแรงสูง ทนต่อแรงงัดแงะ
- ทำงานด้วยไฟฟ้า 100% → ถ้าไฟดับ ล็อกจะปลดออกทันที (Fail-Safe)
- ติดตั้งบนกรอบประตู → ไม่ต้องสกัดหรือเจาะประตูให้ยุ่งยาก
- เหมาะกับประตูไม้ ประตูกระจก และประตูเหล็ก
ข้อดีของ Magnetic Lock
✔ ติดตั้งง่าย → ไม่ต้องเจาะประตูให้เสียหาย
✔ มีความแข็งแรงสูง → ป้องกันการงัดแงะได้ดี
✔ รองรับระบบ Access Control ได้สะดวก → ใช้ร่วมกับคีย์การ์ด เครื่องสแกนใบหน้า หรือรหัสผ่าน
✔ ปลดล็อกอัตโนมัติเมื่อไฟดับ → เหมาะกับสถานที่ที่ต้องการความปลอดภัยสูงในกรณีฉุกเฉิน เช่น โรงพยาบาลหรือโรงงาน
ข้อควรพิจารณา Magnetic Lock
✘ ต้องใช้ไฟฟ้าตลอดเวลา → ถ้าไฟดับ ประตูจะปลดล็อกทันที อาจต้องติดตั้งระบบไฟสำรอง (UPS)
✘ เปิดได้ทางเดียว → ต้องกำหนดทิศทางการเปิด-ปิดล่วงหน้า
✘ ไม่เหมาะกับประตูที่ต้องเปิด-ปิดสองทาง เช่น ประตูบานสวิง
2. Bolt Lock (กลอนไฟฟ้าแบบสลัก) คืออะไร?
หลักการทำงานของ Bolt Lock
Bolt Lock หรือ Electric Bolt Lock เป็นระบบล็อกที่ทำงานโดยใช้สลักโลหะเลื่อนเข้ามายึดตัวประตูให้อยู่ในสถานะปิด
- เมื่อมีการปิดประตู ระบบจะตรวจสอบตำแหน่งของประตูโดยใช้เซ็นเซอร์
- หากประตูอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง สลักโลหะจะเลื่อนลงล็อกประตู
- เมื่อต้องการปลดล็อก ระบบจะสั่งให้สลักโลหะเลื่อนขึ้นเพื่อปลดล็อก
- สามารถควบคุมการปลดล็อกผ่านคีย์การ์ด เครื่องสแกนใบหน้า หรือรหัสผ่าน
คุณสมบัติของ Bolt Lock
- เปิดประตูได้สองทาง → สามารถผลักหรือดึงได้ ไม่เหมือน Magnetic Lock ที่เปิดได้ทางเดียว
- มีทั้ง Fail-Safe และ Fail-Secure → สามารถเลือกได้ว่าต้องการให้ล็อกหรือปลดล็อกเมื่อไฟดับ
- รองรับการติดตั้งกับประตูที่ไม่มีวงกบ → เช่น ประตูกระจกบานเปลือย
- ต้องติดตั้งให้แม่นยำ → ต้องใช้เซ็นเซอร์ตรวจจับตำแหน่งประตู
ข้อดีของ Bolt Lock
✔ สามารถเปิดประตูได้ทั้งสองทาง → เหมาะกับสถานที่ที่ต้องการความยืดหยุ่น
✔ รองรับระบบ Fail-Secure → สามารถล็อกได้แม้ไฟดับ
✔ เหมาะกับประตูที่ไม่มีวงกบ → เช่น ประตูกระจกบานเปลือย
✔ ให้ความปลอดภัยสูงในพื้นที่ที่ต้องการควบคุมการเข้าออกอย่างเข้มงวด
ข้อควรพิจารณาของ Bolt Lock
✘ ต้องติดตั้งอย่างแม่นยำ → หากประตูไม่ปิดสนิท สลักจะไม่ทำงาน
✘ มีชิ้นส่วนกลไกที่เคลื่อนที่ → อาจสึกหรอเร็วกว่ากลอนแม่เหล็กไฟฟ้า
✘ ติดตั้งยากกว่า Magnetic Lock → ต้องเจาะกรอบประตูเพื่อฝังสลัก
เปรียบเทียบความแตกต่างระหว่าง Magnetic Lock และ Bolt Lock
| คุณสมบัติ | Magnetic Lock | Bolt Lock |
| หลักการทำงาน | ใช้แรงแม่เหล็กไฟฟ้ายึดประตู | ใช้สลักโลหะล็อกประตู |
| เปิด-ปิดประตู | เปิดได้ทางเดียว | เปิดได้สองทาง |
| การติดตั้ง | ติดตั้งง่าย ไม่ต้องสกัดประตู | ต้องเจาะกรอบประตู |
| ความแข็งแรง | รองรับแรงดึงสูง 600-1200 ปอนด์ | รองรับแรงดึงน้อยกว่า Mag Lock |
| ระบบไฟฟ้า | ต้องใช้ไฟฟ้าตลอดเวลา (Fail-Safe) | มีทั้ง Fail-Safe และ Fail-Secure |
| ความเหมาะสมของประตู | เหมาะกับประตูที่มีวงกบ | เหมาะกับประตูบานเปลือย |
| อายุการใช้งาน | ยาวนาน เนื่องจากไม่มีชิ้นส่วนเคลื่อนที่ | สึกหรอเร็วกว่ามีชิ้นส่วนกลไก |
สรุป Magnetic Lock vs Bolt Lock
Magnetic Lock vs Bolt Lock เป็นระบบล็อกไฟฟ้าที่มีข้อดีและข้อเสียแตกต่างกัน การเลือกใช้งานควรพิจารณาจาก ประเภทของประตู ความต้องการด้านความปลอดภัย และรูปแบบการใช้งาน
- Magnetic Lock เหมาะกับ ประตูไม้ ประตูกระจก และประตูเหล็ก ที่ต้องการความแข็งแรงสูงและติดตั้งง่าย
- Bolt Lock เหมาะกับ ประตูกระจกบานเปลือย หรือประตูที่ต้องการเปิดได้สองทาง
หากต้องการความปลอดภัยสูงและระบบที่ทนทาน Magnetic Lock คือตัวเลือกที่ดี แต่หากต้องการความยืดหยุ่นและรองรับการเปิด-ปิดประตูได้สองทาง Bolt Lock อาจเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมกว่า
อ้างอิงแหล่งข้อมูลเพิ่มเติม :
Security Industry Association. (n.d.). Electromagnetic Locks vs. Electric Bolt Locks: Which One is Right for You?, from https://www.securityindustry.org
ZKTeco. (n.d.). Magnetic Lock vs. Electric Bolt Lock: Pros & Cons, from https://www.zkteco.com
