ระบบควบคุมลิฟต์ (Elevator Access Control) คืออะไร? และทำไมถึงสำคัญต่อความปลอดภัยในอาคาร

ระบบควบคุมการเข้า-ออกอาคาร (Access Control) ได้รับความนิยมมากขึ้น เนื่องจากช่วยเพิ่มความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวให้กับผู้อยู่อาศัยหรือผู้ใช้บริการ โดยเฉพาะอาคารสูงที่มีลิฟต์เป็นช่องทางหลักในการสัญจร การติดตั้ง ระบบควบคุมลิฟต์ จึงเป็นอีกหนึ่งมาตรการสำคัญที่ช่วยป้องกันบุคคลภายนอกจากการเข้าถึงชั้นที่ไม่ได้รับอนุญาต

ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปทำความรู้จักกับระบบบริหารจัดการลิฟต์ ตั้งแต่หลักการทำงาน ประโยชน์ และประเภทของระบบ เพื่อช่วยให้คุณสามารถเลือกใช้งานได้อย่างเหมาะสมกับความต้องการของอาคารของคุณ

ระบบควบคุมลิฟต์คืออะไร?

Elevator Access Controlคือโซลูชันที่พัฒนาขึ้นเพื่อเพิ่มความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวในการใช้งานลิฟต์ โดยจำกัดการเข้าถึงเฉพาะบุคคลที่มีสิทธิ์เท่านั้น เช่น ผู้พักอาศัย พนักงาน หรือแขกที่ได้รับอนุญาต ทำให้สามารถควบคุมการเข้าถึงได้อย่างแม่นยำ และลดความเสี่ยงจากการบุกรุกหรือการใช้งานลิฟต์โดยไม่ได้รับอนุญาต โดยสามารถใช้ร่วมกับอุปกรณ์ Access Control เช่น

• บัตรคีย์การ์ด (RFID Card)
• เครื่องสแกนลายนิ้วมือ (Fingerprint Scanner)
• เครื่องสแกนใบหน้า (Face Recognition)
• การใช้รหัสผ่าน (PIN Code)
• QR Code Scanner

การใช้ระบบนี้ช่วยให้ เฉพาะผู้ที่มีสิทธิ์เท่านั้น สามารถกดเลือกชั้นที่กำหนดไว้ได้ เช่น ผู้พักอาศัยสามารถเข้าห้องพักของตนเอง แต่ไม่สามารถกดไปยังชั้นอื่นๆ ที่ไม่ได้รับอนุญาตได้

หลักการทำงานของระบบบริหารจัดการลิฟต์

ระบบบริหารจัดการลิฟต์ทำงานโดยใช้ บอร์ดควบคุมลิฟต์ (Lift Controller Board) ที่เชื่อมต่อกับอุปกรณ์ Access Control เมื่อผู้ใช้ทำการแตะบัตร สแกนลายนิ้วมือ หรือสแกนใบหน้า ระบบจะตรวจสอบสิทธิ์ก่อนที่จะอนุญาตให้กดเลือกชั้นได้

ขั้นตอนการทำงานหลัก

1. ผู้ใช้แตะบัตรหรือสแกนลายนิ้วมือ/ใบหน้า บนอุปกรณ์ Access Control ที่ติดตั้งบริเวณแผงควบคุมลิฟต์
2. ระบบตรวจสอบสิทธิ์ จากฐานข้อมูลว่าผู้ใช้นี้สามารถเข้าถึงชั้นใดได้บ้าง
3. เมื่อได้รับการอนุมัติ ระบบจะปลดล็อกปุ่มกดเฉพาะชั้นที่ได้รับอนุญาตให้ใช้งานได้
4. ผู้ใช้สามารถกดปุ่มเลือกชั้นได้ ตามสิทธิ์ที่ได้รับ
5. ลิฟต์จะพาผู้ใช้ไปยังชั้นที่เลือก โดยไม่มีสิทธิ์กดชั้นอื่นๆ นอกเหนือจากที่กำหนด

ประโยชน์ของระบบบริหารจัดการลิฟต์

1. เพิ่มความปลอดภัยให้กับอาคาร

ช่วยป้องกันบุคคลภายนอกหรือผู้ไม่มีสิทธิ์จากการเข้าไปยังพื้นที่ต้องห้าม เช่น ห้องพัก ห้องทำงาน หรือชั้นที่เป็นโซนพิเศษ เช่น ชั้นผู้บริหาร

2. ป้องกันบุคคลภายนอกจากการเข้าออกโดยไม่รับอนุญาต

ในอาคารสำนักงาน คอนโด โรงแรม หรือหอพัก การติดตั้งระบบนี้ช่วยลดปัญหาคนนอกที่ไม่ได้รับเชิญเข้ามาใช้ลิฟต์ หรือเดินทางไปยังชั้นที่ไม่เกี่ยวข้อง

3. ควบคุมสิทธิ์การใช้งานลิฟต์แบบเฉพาะเจาะจง

สามารถกำหนดสิทธิ์ให้กับแต่ละบุคคลได้ เช่น

• พนักงาน สามารถใช้ลิฟต์เพื่อขึ้นไปยังชั้นสำนักงานของตนเองได้เท่านั้น
• ลูกค้าหรือผู้มาติดต่อ สามารถเข้าถึงเฉพาะชั้นที่ได้รับอนุญาต เช่น ชั้นประชาสัมพันธ์หรือห้องประชุม

4. ช่วยประหยัดพลังงานและลดการสึกหรอของลิฟต์

การลดการเดินทางของลิฟต์ไปยังชั้นที่ไม่จำเป็น ช่วยลดการใช้พลังงานไฟฟ้าและช่วยให้ลิฟต์มีอายุการใช้งานที่ยาวนานขึ้น

5. ระบบสามารถบันทึกข้อมูลการเข้าใช้งานได้

ทุกครั้งที่มีการใช้งานลิฟต์ ระบบสามารถบันทึกข้อมูลไว้ เช่น ผู้ใช้คนไหน เข้าใช้งานเมื่อไหร่ และเดินทางไปยังชั้นไหน ทำให้สามารถตรวจสอบย้อนหลังได้

ประเภทของระบบบริหารจัดการลิฟต์

1. ระบบบริหารจัดการลิฟต์แบบใช้บัตรคีย์การ์ด (RFID Card Access)

ระบบนี้ใช้งานง่าย เพียงแตะบัตร RFID ในการระบุตัวตนและอนุญาตการเข้าถึงชั้นต่าง ๆ เหมาะสำหรับการใช้งานในโรงแรม คอนโด และอาคารสำนักงาน ข้อดีคือใช้งานง่ายและต้นทุนต่ำ แต่มีความเสี่ยงในกรณีที่บัตรสูญหายหรือถูกขโมย

2. ระบบบริหารจัดการลิฟต์แบบสแกนลายนิ้วมือ (Fingerprint Scanner Access)

มีความปลอดภัยสูงใช้ข้อมูลลายนิ้วมือของแต่ละบุคคลในการยืนยันตัวตน ข้อดีคือปลอมแปลงได้ยาก ป้องกันการใช้บัตรแทนกันได้ เหมาะสำหรับอาคารที่ต้องการความปลอดภัยสูง เช่น สำนักงาน โรงงาน หรือพื้นที่หวงห้าม แต่ต้องคำนึงถึงความสะอาดในการสัมผัสเครื่องสแกน

3. ระบบบริหารจัดการลิฟต์แบบสแกนใบหน้า (Face Recognition Access)

ระบบนี้เพิ่มความสะดวกและปลอดภัยสูงสุด โดยไม่ต้องสัมผัสอุปกรณ์ สามารถสแกนและยืนยันตัวตนได้รวดเร็ว เหมาะสำหรับอาคารที่มีคนเข้า-ออกจำนวนมาก เช่น อาคารสำนักงาน โรงงาน โรงพยาบาล หรือสถานที่ที่มีคนเข้า-ออกจำนวนมาก นอกจากนี้ยังเพิ่มความสะอาดและลดความเสี่ยงการแพร่กระจายเชื้อโรคผ่านการสัมผัส

4. ระบบบริหารจัดการลิฟต์แบบ QR Code

การใช้งาน QR Code ช่วยเพิ่มความสะดวกในการจัดการสิทธิ์การเข้าถึง โดยการสร้าง QR Code เฉพาะบุคคลหรือเฉพาะเวลา เหมาะกับโรงแรม หอพัก หรือระบบจองล่วงหน้า เช่น ห้องประชุม หรือ Co-working Space ข้อดีคือสามารถควบคุมสิทธิ์การใช้งานได้ในระยะเวลาจำกัด และไม่มีความเสี่ยงจากการใช้บัตรแทนกัน

สถานที่ที่เหมาะกับการติดตั้งระบบบริหารจัดการลิฟต์

• คอนโดมิเนียม และอพาร์ตเมนต์ – ป้องกันบุคคลภายนอกเข้าไปยังชั้นพักอาศัย
• โรงแรม และรีสอร์ท – ควบคุมการเข้าถึงห้องพักและพื้นที่พิเศษ เช่น ห้องอาหารหรือฟิตเนส
• อาคารสำนักงาน – จำกัดสิทธิ์การใช้ลิฟต์สำหรับพนักงานแต่ละแผนก
• โรงพยาบาล – ควบคุมการเข้า-ออกในโซนที่ต้องการความปลอดภัยสูง
• โรงงาน และคลังสินค้า – ป้องกันการเข้าถึงพื้นที่หวงห้าม

สรุป

ระบบบริหารจัดการลิฟต์เป็นหนึ่งในโซลูชันที่ช่วยเพิ่มความปลอดภัยและความเป็นส่วนตัวให้กับอาคารสูง ช่วยป้องกันบุคคลภายนอกจากการเข้าไปยังชั้นที่ไม่ได้รับอนุญาต และช่วยลดการใช้พลังงานโดยไม่จำเป็น การเลือกใช้ระบบควบคุมที่เหมาะสม เช่น บัตรคีย์การ์ด ลายนิ้วมือ หรือสแกนใบหน้า จะช่วยให้การจัดการอาคารเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

อ้างอิงแหล่งข้อมูลเพิ่มเติม :
Hikvision. (n.d.). Elevator Access Control Solution, fromhttps://www.hikvision.com
Schindler. (n.d.). Elevator Access Control for Improved Building Security, from https://www.schindler.com